Palenie papierosów to nałóg o wyjątkowo destrukcyjnym charakterze, będącym źródłem nie tylko szkód dla zdrowia, ale również wpływającym niekorzystnie na różne aspekty funkcjonowania ludzkiego organizmu. Analizując konsekwencje wynikające z tego nałogu, należy skupić się przede wszystkim na zwiększonym ryzyku wystąpienia chorób nowotworowych oraz zaburzeń w funkcjonowaniu układu oddechowego.
Należy wyraźnie zaznaczyć, że palenie papierosów stanowi zagrożenie nie tylko dla osoby w nałogu, ale również dla dziecka, które rozwija się w łonie matki. Papierosy zawierają wiele substancji, które mogą wywołać szkodliwy i rakotwórczy wpływ na płód. Z tego powodu palenie w okresie ciąży, chociaż nie jest objęte zakazem prawnym, jest zdecydowanie odradzane przez środowisko medyczne.
Palenie papierosów w ciąży. Z jakim zagrożeniem trzeba się liczyć?
Dym tytoniowy może powodować wady wrodzone u dziecka, w tym np. wady serca. Palenie w czasie ciąży oznacza również wzrost ryzyka porodu przedwczesnego oraz związanej z tym niskiej masy urodzeniowej dziecka.
Wydaje się jednak, że nie jest to najważniejsze zagrożenie, o którym powinni wiedzieć palący rodzice. Trzeba bowiem mieć na uwadze, że dzieci matek regularnie palących papierosy są w większym stopniu narażone na nagłą śmierć łóżeczkową oraz takie problemy zdrowotne jak na przykład:
-
astma oskrzelowa,
-
atopowe zapalenie skóry,
-
przewlekłe infekcje dróg oddechowych.
Jedną z substancji, która wywiera szczególnie zły wpływ na płód, jest nikotyna. Powód jest prosty: powoduje ona niedotlenienie płodu, co może negatywnie wpływać na rozwój narządów wewnętrznych dziecka, w tym także jego mózgu. Trzeba się wówczas liczyć również z niebezpieczeństwem w postaci osłabienia odporności itp.
Jeszcze kilkanaście lat temu można było zetknąć się z przekonaniem – także wśród przedstawicieli środowiska medycznego – zgodnie, z którym rzucenie palenia w ciąży mogłoby wywołać negatywny wpływ na rozwój dziecka, ponieważ spowodowałoby niepotrzebny stres w organizmie matki. Niemniej jednak, obecnie wiemy, że palenie w ciąży to działanie obarczone poważnymi zagrożeniami dla zdrowia zarówno matki, jak i nienarodzonego dziecka. Niewątpliwie rzucenie palenia w ciąży stanowi niezwykle trudny proces, towarzyszą mu silne emocje oraz często występuje zespół odstawienia. Z tego względu warto podjąć wysiłek wychodzenia z nałogu przed planowaniem ciąży. Dzięki temu możemy uniknąć potencjalnych szkód dla zdrowia dziecka oraz stworzyć lepsze warunki rozwoju w czasie ciąży. Palenie w ciąży jest jednak działaniem nieodpowiedzialnym, które może prowadzić do znacznie poważniejszych konsekwencji zdrowotnych. Substancje toksyczne zawarte w dymie papierosowym przenikają przez łożysko i wpływają na rozwijający się organizm płodu, zwiększając ryzyko przedwczesnego porodu, niskiej masy urodzeniowej oraz wystąpienia różnorodnych zaburzeń zdrowotnych u dziecka.
Palenie bierne a ciąża
Znajdujące się w łonie dziecko matki palącej jest narażone na szkodliwe substancje również wtedy, gdy matka jest jedynie biernym palaczem i w związku z tym wdycha dym papierosowy.
Także wtedy należy liczyć się z zagrożeniem np. w postaci niedotlenia płodu, zwiększonego ryzyka porażenia mózgowego czy niskiej odporności.
Podsumowując, regularne palenie papierosów przez kobietę w ciąży jest uznawane za tzw. teratogen, czyli zewnętrzny czynnik środowiskowy, który ma zły wpływ na rozwój płodu.
Źródła:
Opr. zbiorowe, Palenie czynne lub bierne w okresie ciąży a wybrane parametry morfologiczne i powikłania okresu noworodkowego, Ginekol Pol. 2010, 81, 687-692.
Małgorzata Trzaska, Marianna Charzyńska-Gula, Natalia Guźla, Eliza Rutkowska, Problem palenia czynnego i niedobrowolnego w wybranej grupie kobiet w ciąży, Journal of Education, Health and Sport. 2018;8(8):490-503.
Materiał zewnętrzny
